လွြတ္ေတာ္အမတ္

လွြတ္ေတာ္အမတ္
လွြတ္ေတာ္အမတ္ဆိုသည္မွာ နိုင္ငံတစ္ခု၏ ဥပေဒျပုေရးအာဏာကို က်င့္သံုးရန္အတြက္ ျပည္သူတို့က ေရြးေကာက္ တင္ျမွောက္ ထားသည့္ ျပည္သူ့ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖစ္သည္။ လွြတ္ေတာ္နွစ္ရပ္ရွိလွ်င္ အမ်ားအေခၚ အထက္လွြတ္ေတာ္ အတြက္ အထက္လွြတ္ေတာ္အမတ္၊ေအာက္လွြတ္ေတာ္ အတြက္ ေအာက္လွြတ္ေတာ္အမတ္ ဟူ၍ခြဲျခားေခၚေဝၚျကသည္။

ေအာက္လွြတ္ေတာ္အတြက္ လူဦးေရအခ်ိုးအစားအလိုက္ မဲဆနၵနယ္မ်ား ခြဲကာမဲဆနၵနယ္ တစ္နယ္အတြက္ ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ေယာက္နံႈးျဖင့္ မဲေပးေရြးေကာက္တင္ျမွောက္ျကသည္။(ဥပမာအားျဖင့္ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ျမို့နယ္အလိုက္၊တစ္ျမို့နယ္တြင္ တစ္ေယာက္)

အထက္လွြတ္ေတာ္အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္၊နယ္ေျမ(အခ်ို့တိုင္းျပည္မ်ားတြင္ ခရိုင္သေဘာမ်ိုး)ျဖင့္ တစ္နယ္ဆီအတြက္ ကိုယ္စားလွယ္အေရအတြက္ တူညီစြာ ေရြးေကာက္တင္ျမွောက္ျကသည္။(ဥပမာအားျဖင့္ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ျပည္နယ္နွင့္ တိုင္းအလိုက္၊ျပည္နယ္(သို့)တိုင္း တစ္ခုစီအတြက္ ၁၂ ေယာက္)

လွြတ္ေတာ္အမတ္ျဖစ္ရန္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား
လွြတ္ေတာ္အမတ္ျဖစ္ရန္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား မွာတစ္နိုင္ငံနွင့္တစ္နိုင္ငံ မတူျကေခ်။အမ်ားအားျဖင့္ နိုင္ငံသားအျဖစ္ နိုင္ငံတြင္းတြင္ နွစ္ကာလျကာရွည္ေနထိုင္ဖူးသူမ်ားကို သာလက္ခံရန္သတ္မွတ္ျကပါသည္။ထို့ျ့ပင္ အသက္အရြယ္ ကန့္သတ္ခ်က္ကိုလည္း နိုင္ငံအလိုက္ သတ္မွတ္ေလ့ရွိျပန္သည္။

တာဝန္
လွြတ္ေတာ္အမတ္မ်ား၏တာဝန္မွာ သက္ဆိုင္ရာလွြတ္ေတာ္အတြက္ ဖြဲ့စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ‎ အရသတ္မွတ္ထားသည့္ ဥပေဒျပုေရးကိစၥမ်ားအ တြက္ပါဝင္ဆံုးျဖတ္မဲေပးျခင္း၊သက္ဆိုင္ရာလုပ္ငန္းေကာ္မတီအလိုက္ လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားထမ္းေဆာင္ျခင္း တို့ျဖစ္ျကသည္။

ထိုသို့ လွြတ္ေတာ္ေဆြးေနြးပြဲမ်ားက်င္းပရာတြင္ လွြတ္ေတာ္သဘာပတိ၊လွြတ္ေတာ္ဥကၠဌ အသီးသီးကို သက္ဆိုင္ရာ လွြတ္ေတာ္အတြင္း ေရြးေကာက္ျခင္းသည္လည္း လွြတ္ေတာ္၏ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ပါဝင္သည္။

တာဝန္မွျပန္လည္ရုတ္သိမ္းျခင္း
လွြတ္ေတာ္အမတ္ တစ္ဦးကို တာဝန္မွျပန္လည္ရုတ္သိမ္းျခင္း(ျပန္လည္ေခၚယူျခင္း) ကို ၄င္းအားေရြးေကာက္ခဲ့သည့္ သက္ဆိုင္ရာ မဲဆနၵနယ္မွ ျပည္သူမ်ားကသာ ျပုလုပ္နိုင္သည္။တစ္နည္းဆိုရလွ်င္ ျပည္သူတို့က မယံုျကည္ေတာ့လွ်င္ လွြတ္ေတာ္အမတ္အျဖစ္မွ ဆံုးရွံူးမည္ျဖစ္သည္။ ထိုသို့ျပန္လည္ရုတ္သိမ္းျခင္း(ျပန္လည္ေခၚယူျခင္း)ကို ျပုလုပ္ရန္အတြက္ သတ္မွတ္ထားသည့္ ျပည္သူတို့၏ လက္မွတ္ထိုးေတာင္းဆိုသည့္ အေရအတြက္ျပည့္မွီရန္လိုအပ္သည္။(သက္ဆိုင္ရာမဲဆနၵနယ္မွ ျပည္သူတို့၏ ၁၀%၊၂၀% အစရွိသျဖင့္။)

လွြတ္ေတာ္အမတ္၏သက္တမ္း
နိုင္ငံအမ်ားစုတြင္ လွြတ္ေတာ္အမတ္မ်ားအတြက္ သက္တမ္းမွာ တစ္ျကိမ္လွ်င္ ၄ နွစ္နံႈးသတ္မွတ္ျကျပီး အျကိမ္အေရအတြက္ အကန့္အသတ္မရွိ ဝင္ေရာက္အေရြးခံနိုင္ပါသည္။