ဘဝင္း၊ ဦး ( ျမန္မာ ၁၂၆၃-၁၃ဝ၉ )
လူမသမာတို့ လက္ခ်က္ျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ုပ္ေအာင္ဆန္းနွင့္အတူ က်ဆံုးျကရရွာေသာ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ျကီး ၆ ဦးအနက္ ဦးဘဝင္းသည္ တစ္ဦးအပါအဝင္ ျဖစ္သည္။ ဦးဘဝင္းသည္ ဘုရင္ခံ ဆာ ဟူးဘတ္ ရန့္(စ္)၏ အမႈေဆာင္ဝန္ျကီးအဖြဲ့တြင္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးျကီးအျဖစ္ ထမ္းေဆာင္ေနစဉ္ လုပ္ျကံခံရျခင္းျဖစ္သည္။
ဦးဘဝင္းသည္ ဗိုလ္ခ်ုပ္ေအာင္ဆန္း ၏ အစ္ကို အျကီးဆံုး ျဖစ္သည္။ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၆၃-ခုနွစ္ နယုန္လဆုတ္ ၁၁-ရက္အဂၤါေန့တြင္ နတ္ေမာက္ျမို့ အထက္တန္း အမိန့္ေတာ္ရေရွ့ေန ဦးဖာ၊ ေဒၚစုတို့မွ ေမြးဖြားေသာေမြးခ်င္း ၉-ေယာက္တို့အနက္ အျကီးဆံုးသားျဖစ္သည္။ ဇာတာအမည္ ေမာင္စံတင္ျဖစ္သည္။
ပညာေရး
ဦးဘဝင္းသည္ ၅-နွစ္သားအရြယ္တြင္ နတ္ေမာက္ျမို့ဆရာျကီး ဦးဝျကီး ေက်ာင္းတြင္စတင္ပညာသင္ျကားရာ ၇-နွစ္သားအရြယ္တြင္ ၃-တန္းေအာင္ခဲ့သည္။ တဖန္ ဆရာသက္ေက်ာင္းသို့ ေျပာင္းေနရာ ၁၂-နွစ္အရြယ္တြင္ျမန္မာ ၇-တန္း စာေမးပြဲကိုေကာင္းစြာ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ ထိုမွတဖန္ ေတာင္တြင္းျကီးျမို့ ဆရာေတာ္ဦးသုနၵရေက်ာင္းသို့ ေျပာင္းေရွြ့ ပညာသင္ျကားျပန္သည္။ ၁၆-နွစ္အရြယ္တြင္ ၉-တန္းနွင့္ ဆရာျဖစ္သင္စာေမးပြဲကို ေအာင္ျမင္ျပီးေနာက္ ၁၇-နွစ္သားအရြယ္တြင္ ေရနံေခ်ာင္းျမို့ဆရာဦးဟံသာ ေက်ာင္းတြင္ လက္ေထာက္ဆရာအျဖစ္အမႈထမ္းသည္။ လက္ေထာက္ဆရာအျဖစ္ထမ္းရြက္ေနရင္း ဦးဘဝင္းသည္ တတ္နိုင္သေရြ့ အဂၤႅိပ္စာကိုေလ့လာသင္ယူရာ အဂၤႅိပ္စာ အေတာ္အတန္ တတ္ေျမာက္လာ ေသာအခါ ဆရာအလုပ္မွထြက္ ေရနံေခ်ာင္းျမို့ ဘီအိုစီဂိုေဒါင္တြင္ စာေရးကေလး အျဖစ္ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္သည္၊ လခစားအျဖစ္ရသမွ်ဝင္ေငြျဖင့္ အဂၤႅိပ္စာအုပ္မ်ားဝယ္ဖက္ကာ ေရနံေခ်ာင္းျမို့ ဆရာဦးေအးေမာင္ထံတြင္ ညေက်ာင္းတက္သည္။ ယင္းသို့ျဖင့္ျကိုးစားလာခဲ့ရာ အသက္၂၀-အရြယ္တြင္ အဂၤႅိပ္ဘာသာ ၁၀-တန္းစာေမးပြဲကို ဂုဏ္ထူးျဖင့္ေျဖဆိုေအာင္ျမင္ခဲ့ ေလသည္၊ ၁၀-တန္းေအာင္သည္နွင့္ တျပိုင္နက္ ဦးဘဝင္းသည္ အလုပ္မွထြက္ကာ မနၱေလးဥပစာေကာလိပ္သို့ မိဘမ်ားအေထာက္အပံ့ျဖင့္ သြားေရာက္သင္ယူျပန္သည္၊ ဥပစာေကာလိပ္တြင္ သိပၸံတန္းကိုဂုဏ္ထူးျဖင့္ ေအာင္ျမင္သျဖင့္ အစိုးရစေကာလားရွစ္ ဆုခ်ီးျမွင့္ျခင္းခံရသည္။ မနၱေလး ဥပစာေကာလိပ္မွ ဥပစာတန္းေအာင္ျမင္သူမ်ားတြင္ ပထမရရွိခဲ့သည္။ သခၤ်ာ၊ ဓာတုေဗဒနွင့္ ရူပေဗဒဘာသာရပ္မ်ားတြင္ ထူးခြ်န္စြာေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။၁၉၂၉ ခုနွစ္တြင္ ဘီ၊အက္(စ္)စီ သခၤ်ာဂုဏ္ထူးျဖင့္ေအာင္ျမင္သည္။ ဥပစာသိပၸံတန္းေအာင္ျမင္ ျပီးေနာက္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သို့ ေျပာင္းေရွြ့ ဆက္လက္သင္ယူရာ သိပၸံဂုဏ္ထူးတန္းကိုထူးခြ်န္စြာ ေျဖဆို ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္၊ ၁၉၃၅ ခုနွစ္တြင္ ေတာင္တြင္းျကီးျမို့မွ ဦးအံ့၊ေဒၚေရွြေမတို့၏ သမီးေဒၚခင္ေစာနွင့္ လက္ထပ္ခဲ့သည္။
ေက်ာင္းဆရာဘဝ
ထို့ေနာက္ ေရနံေခ်ာင္းျမို့ အမ်ိုးသားေက်ာင္းတြင္ အထက္တန္းျပဆရာ အျဖစ္ဝင္ေရာက္အမႈထမ္းသည္။ ယင္းသို့အမႈထမ္းေနစဉ္ သကၠရာဇ္ ၁၂၉၇-ခုနွစ္တြင္ ေတာင္တြင္းျကီးျမို့ ေျမပိုင္ရွင္ဦးအံ့၊ ေဒၚေရွြေမတို့ သမီးျကီး ေဒၚခင္ေစာနွင့္ အိမ္ေထာင္ျပုသည္။ ခရစ္နွစ္ ၁၉၄၁-မွ ၁၉၄၂-ခုထိ (ေရနံေခ်ာင္း အမ်ိုးသားေက်ာင္းမွထြက္) ျဖူးျမို့ ေကအီးအမ္ အမ်ိုးသားေက်ာင္း တြင္ေက်ာင္းအုပ္ျကီး အျဖစ္ေဆာင္ရြက္သည္။ ျမန္မာနိုင္ငံသို့ ဂ်ပန္မ်ားဝင္လာခ်ိန္ ၁၉၄၂-ခုကုန္ခန့္တြင္ ဦးဘဝင္းသည္ဇာတိ နတ္ေမာက္ျမို့ သို့ျပန္ကာ မိခင္အိုျကီးအား ေစာင့္ေရွာက္ေနထိုင္သည္။
နိုင္ငံေရးေဆာင္ရြက္မႈ
ဘီအိုင္ေအေခတ္ အုပ္ခ်ုပ္ေရးအဖြဲ့တြင္ ဦးဘဝင္းသည္ ဒုတိယဥကၠဌအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ရာ တျမို့နယ္လံုး၏ ျကည္ညိုေလးစား ျခင္းကိုခံရသည္။ ဂ်ပန္ေျပးျပီး အဂၤႅိပ္ျပန္ဝင္လာေသာအခါ ေရနံေခ်ာင္းသို့ေျပာင္းေရွြ့ နိုင္ငံေရးေဆာင္ရြက္သည္။ ေရနံေခ်ာင္းနယ္လံုးဆိုင္ရာ ဖဆပလ အဖြဲ့တြင္ ဥကၠဌျကီးအျဖစ္ တင္ျမွောက္ျခင္းခံရသည္။ ဦးဘဝင္းကား ဖဆပလ ဥကၠဌအျဖစ္ ေတာေရာျမို့ပါ ျကည္ညိုေလးစားျခင္း ခံရသူျဖစ္သည္။ တိုင္းျပုျပည္ျပု လွြတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲကို ၁၉၄၇-ဧျပီလတြင္က်င္းပ ေသာအခါ ဦးဘဝင္းသည္ မေကြးအေနာက္ေျမာက္ပိုင္း အမတ္အျဖစ္ ျပိုင္ဘက္မရွိ ေရွြးခ်ယ္တင္ျမွောက္ျခင္းခံရသည္၊ ၁၉၄၇ ခုနွစ္တြင္ ဗိုလ္ခ်ုပ္ေအာင္ဆန္း၏ အစိုးရအဖြဲ့တြင္ ေထာက္ပံ့ေရးနွင့္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဌာန ဝန္ျကီးအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္စဉ္ တိုင္းျပုျပည္ျပုလွြတ္ေတာ္ ဖြဲ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲေရးေကာ္မတီတြင္လည္း ပါဝင္ခဲ့သည္။
ဘဝနိဂံုး
ထို့ေနာက္ ဗိုလ္ခ်ုပ္ေအာင္ဆန္းေခါင္းေဆာင္ေသာ အမႈေဆာင္ဝန္ျကီးအဖြဲ့တြင္ ကူးသန္းေရာင္ဝယ္ေရးဝန္ျကီးအျဖစ္ ထမ္းေဆာင္ေနစဉ္ ၁၉၄၇-ဇူလိုင္လ ၁၉-ရက္ေန့တြင္ နံနက္ ၁၀ နာရီ ၃၇ မိနစ္ လုပ္ျကံျခင္းခံရေလသည္။ ဦးဘဝင္းသည္ ရိုးသား ေအးေဆးသူျဖစ္သည္။ ဝါျကြားျခင္းကိုမုန္းတီး တဖက္သားကို အားနာတတ္သည္။ ဇြဲအလြန္ရွိျပီး လံု့လဝီရိယ နွင့္ျပည့္စံုသည္။ ဉာဏ္အလြန္ထက္ တပည့္မ်ားအေပၚ ေစတနာေကာင္းလွသျဖင့္ တပည့္မ်ားသာမက ယင္းတို့ မိဘမ်ားကပါေလးစား ျကည္ညိုျကသည္။ သားသမီး ၆ ေယာက္ က်န္ခဲ့ရာ အျကီးဆံုးမွာ ၁၁ နွစ္အရြယ္ရွိျပီးလွ်င္ အငယ္ဆံုးမွာ ၁ဝ လားသာ ရွိေသးသည္။ အာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္ျကီး ဦးဘဝင္း ကြယ္လြန္ခ်ိန္တြင္ ဇနီး ေဒၚခင္ေစာ နွင့္ သမီး မတင္လွဝင္း၊ သားေမာင္ေစာဝင္း၊ ေမာင္ေအးဝင္း၊သမီး ခင္ျမဝင္း၊သားေမာင္စိန္ဝင္း၊ ေမာင္ေထြးဝင္းတို့က်န္ရစ္သည္။ [