ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္သည္ ၁၉၉၁ ခုနွစ္၏ နိုဘဲလ္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ျမန္မာအမ်ိုးသမီး နိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး ျဖစ္ျပီး၊ ျပီးခဲ့သည့္ နွစ္ ၂၀ အတြင္း ၁၅ နွစ္ေက်ာ္ျကာ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ုပ္ က်ခံခဲ့ရသူ ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၀ ခုနွစ္ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ဦးေဆာင္သည့္ အမ်ိုးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ့ခ်ုပ္မွ အျပတ္အသတ္ အနိုင္ရရွိခဲ့ျပီး၊ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ပထမဦးဆံုး အမ်ိုးသမီးဝန္ျကီးခ်ုပ္ျဖစ္ခြင့္ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း၊ စစ္အစိုးရမွ ထိုေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို အသိအမွတ္မျပုခဲ့ေပ။၂၀၁၀ ခုနွစ္ နိုဝင္ဘာလ ၁၃ ရက္ေန့ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ုပ္ သက္တမ္းျပည့္သည့္ေန့ ညေနပိုင္းတြင္ ျမန္မာစစ္အစိုးရမွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ကို ျပန္လည္လွြတ္ေပးခဲ့သည္။ [၁] ၂၀၁၂ ခုနွစ္ ဧျပီလ ၁ ရက္ေန့တြင္ က်င္းပသည့္ ျကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ၌ ပါဝင္ယွဉ္ျပိုင္ခဲ့ျပီး ရန္ကုန္တိုင္း ေကာ့မႉးျမို့နယ္ ကိုယ္စားလွယ္အမတ္ျဖစ္လာသည္။[၂]
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္သည္ ၁၉၉၁ ခုနွစ္၏ နိုဘဲလ္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ျမန္မာအမ်ိုးသမီး နိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး ျဖစ္ျပီး၊ ျပီးခဲ့သည့္ နွစ္ ၂၀ အတြင္း ၁၅ နွစ္ေက်ာ္ျကာ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ုပ္ က်ခံခဲ့ရသူ ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၀ ခုနွစ္ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ဦးေဆာင္သည့္ အမ်ိုးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ့ခ်ုပ္မွ အျပတ္အသတ္ အနိုင္ရရွိခဲ့ျပီး၊ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ပထမဦးဆံုး အမ်ိုးသမီးဝန္ျကီးခ်ုပ္ျဖစ္ခြင့္ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း၊ စစ္အစိုးရမွ ထိုေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို အသိအမွတ္မျပုခဲ့ေပ။၂၀၁၀ ခုနွစ္ နိုဝင္ဘာလ ၁၃ ရက္ေန့ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ုပ္ သက္တမ္းျပည့္သည့္ေန့ ညေနပိုင္းတြင္ ျမန္မာစစ္အစိုးရမွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ကို ျပန္လည္လွြတ္ေပးခဲ့သည္။ [၁] ၂၀၁၂ ခုနွစ္ ဧျပီလ ၁ ရက္ေန့တြင္ က်င္းပသည့္ ျကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ၌ ပါဝင္ယွဉ္ျပိုင္ခဲ့ျပီး ရန္ကုန္တိုင္း ေကာ့မႉးျမို့နယ္ ကိုယ္စားလွယ္အမတ္ျဖစ္လာသည္။[၂]
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္သည္ ၁၉၉၀ ခုနွစ္တြင္ ရြပ္ဖ္တိုဆု နွင့္ လြတ္လပ္စြာစဉ္းစားေတြးေခၚမႈအတြက္ ေပးအပ္ေသာ စက္ခါေရာ့ဗ္ဆု တို့ကို ခ်ီးျမွင့္ျခင္းခံခဲ့ရျပီး၊ ဖိနွိပ္ခ်ုပ္ခ်ယ္သည့္ စစ္အစိုးရ လက္ေအာက္တြင္ အျကမ္းမဖက္ပဲ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ တိုက္ပြဲဝင္မႈေျကာင့္ ၁၉၉၁ ခုနွစ္၌ နိုဘဲလ္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုကိုလည္း ရရွိခဲ့သူျဖစ္သည္။ နိုဘဲလ္ဆုေျကးေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁.၃သန္းကိုလည္း ျမန္မာျပည္သူမ်ား၏ ပညာေရး နွင့္ က်န္းမာေရးအတြက္ ရံပံုေငြမတည္နိုင္ရန္ လႈဒါန္းခဲ့သူလည္းျဖစ္သည္။ သူသည္ ေန့စဉ္ တရားထိုင္လ်က္ရွိကာ ေျခေလးေခ်ာင္းသားမ်ားကိုေရွာင္ျပီး ပင္လယ္စာျကိုက္သည္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္မွာ ၁၀၆ ေပါင္ရွိျပီး၊ အသားအရည္ ထိန္းသိမ္းျခင္းနွင့္ ပတ္သတ္ျပီး အလွျပင္ဆိုင္သို့သြား၍ အထူးတလည္ ထိန္းသိမ္း ျပုလုပ္ျခင္းမရွိဘဲ သာမာန္မိန္းကေလးမ်ား ျပုလုပ္သည့္ အသားအရည္ထိန္းသိမ္းသည့္ နည္းလမ္းမ်ားသာ အသံုးျပုသည္ဟုဆိုသည္။[၃] ကမၻာေက်ာ္ ေဖာ့ဘ္စ္(Forbes)မဂၢဇင္းမွ ေရြးခ်ယ္သည့္ ကမၻာ့ဩဇာအရွိဆံုးအမ်ိုးသမီးမ်ား ၁၀ဝ စာရင္းတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္အား နံပါတ္ ၁၉ တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။[၄]
အမည္
ေအာင္ဆန္းစုျကည္ဆိုသည့္ အမည္သည္ ဖခင္ျဖစ္သူ ဗိုလ္ခ်ုပ္ေအာင္ဆန္း အမည္မွ ဆင္းသက္လာသည့္ “ေအာင္ဆန္း”၊ ဖခင္ဘက္မွ အဖြားျဖစ္သူ ေဒၚစုအမည္မွ “စု” နွင့္ မိခင္ျဖစ္သူ ေဒၚခင္ျကည္အမည္မွ “ျကည္”တို့ျဖစ္သည္။[၅] အမည္အား ျမန္မာနိုင္ငံသားမ်ားမွ ေဒၚဟု တပ္ဆင္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ဟု ေခၚဆိုေလ့ရွိျပီး၊ [၆] ေဒၚစု၊ အေမစု ဟုလည္း အမ်ားအားျဖင့္ ေခၚဆိုေလ့ရွိသည္။[၇][၈] အန္တီစု နွင့္ ေဒါက္တာစုျကည္၊ အဂၤႅိပ္ဘာသာအျဖစ္ Ms. Suu Kyi သို့ Mrs. Suu Kyiဟုလည္း နိုင္ငံတကာ မီဒီယာမ်ားတြင္ သံုးနံႈးျကသူမ်ားရွိသည္။
ေအာင္ဆန္းစုျကည္ဆိုသည့္ အမည္သည္ ဖခင္ျဖစ္သူ ဗိုလ္ခ်ုပ္ေအာင္ဆန္း အမည္မွ ဆင္းသက္လာသည့္ “ေအာင္ဆန္း”၊ ဖခင္ဘက္မွ အဖြားျဖစ္သူ ေဒၚစုအမည္မွ “စု” နွင့္ မိခင္ျဖစ္သူ ေဒၚခင္ျကည္အမည္မွ “ျကည္”တို့ျဖစ္သည္။[၅] အမည္အား ျမန္မာနိုင္ငံသားမ်ားမွ ေဒၚဟု တပ္ဆင္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ဟု ေခၚဆိုေလ့ရွိျပီး၊ [၆] ေဒၚစု၊ အေမစု ဟုလည္း အမ်ားအားျဖင့္ ေခၚဆိုေလ့ရွိသည္။[၇][၈] အန္တီစု နွင့္ ေဒါက္တာစုျကည္၊ အဂၤႅိပ္ဘာသာအျဖစ္ Ms. Suu Kyi သို့ Mrs. Suu Kyiဟုလည္း နိုင္ငံတကာ မီဒီယာမ်ားတြင္ သံုးနံႈးျကသူမ်ားရွိသည္။
